Feiten & Cijfers within Personeel
Werkdruk
De universiteiten hebben een grote uitdaging als het gaat om werkdruk. In de afgelopen jaren is uit verschillende onderzoeken en enquêtes gebleken dat de werkdruk in de sector hoog is. Dit is een van de redenen waarom Universiteiten van Nederland, namens de universiteiten, over de verlaging van de werkdruk afspraken heeft gemaakt met de Minister in het Bestuursakkoord 2022. Onderdeel van deze afspraken is dat sector elke drie jaar een sectorrapportage werkdruk zal opleveren.
ICTU werkdrukonderzoek: Medewerkers universiteiten ervaren (zeer) veel werkdruk
Medewerkers in het wetenschappelijk onderwijs zijn in grote meerderheid tevreden tot zeer tevreden met hun baan, maar tegelijkertijd is de ervaren werkdruk (zeer) hoog.
Universiteiten nemen zorgen over werkdruk serieus
Veranderingen in de wetenschappelijke omgeving vragen veel van medewerkers: meer verantwoording, druk om wetenschappelijke artikelen te publiceren en onderzoeksgeld aan te vragen, meer taal- en lesvaardigheid in het Engels, digitalisering van het onderwijs en toenemende begeleiding van studenten. Bovendien maakt onzekere financiering het steeds lastiger medewerkers een vast contract aan te bieden. Universiteiten zoeken naar mogelijkheden om werkdruk en onzekerheid te verlichten.
Werkdruk op de universiteiten
Werkdruk is een prominent thema op universiteiten, dat de komende tijd hoog op de agenda blijft staan. Er is sprake van meer verantwoording, druk om wetenschappelijke artikelen te publiceren en onderzoeksgeld aan te vragen, meer taal- en lesvaardigheid in het Engels, digitalisering van het onderwijs en toenemende begeleiding van studenten. Dit leidt ertoe dat de werkdruk op universiteiten hoog is. Bovendien maakt onzekere financiering het steeds lastiger medewerkers een vast contract aan te bieden. Universiteiten zoeken naar mogelijkheden om werkdruk en onzekerheid te verlichten.
Overzicht registratie nevenwerkzaamheden hoogleraren Nederlandse universiteiten
Overzicht registratie nevenwerkzaamheden hoogleraren Nederlandse universiteiten
Werkdruk en uitputting bij medewerkers van universiteiten
Medewerkers van universiteiten ervaren veel werkdruk, dat geldt voor leidinggevenden en wetenschappelijk personeel, meer dan voor onderwijs ondersteunend personeel. Wetenschappelijk personeel met een voltijd aanstelling en tussen de 45 en 55 jaar oud ervaren de hoogste werkdruk. De werkdruk is tussen 2019 en 2022 niet echt veranderd. Een groot deel van de medewerkers vond in 2022 de maatregelen tegen werkdruk niet toereikend. De paradox is dat medewerkers dus aangeven (erg) veel werkdruk te ervaren, terwijl zij (zeer) tevreden zijn over hun baan, hun team en (in iets mindere mate) over hun organisatie. In de periode 2014 tot en met 2021 is een lichte afname te zien van de autonomie die medewerkers ervaren (zelf aanpak bepalen, beslissingen nemen, eigen tempo).
Wetenschappers adviseren ABP over maatschappelijk verantwoord beleggen
In 2021 hebben de Nederlandse universiteiten een wetenschappelijke commissie ingesteld om pensioenfonds ABP te adviseren over maatschappelijk verantwoord beleggen.
Banenafspraak
De Banenafspraak is een afspraak tussen de overheid, werkgevers en sociale partners voor mensen met een arbeidsbeperking.
Universitaire ombudsfunctie
In de CAO Nederlandse Universiteiten 2020 is afgesproken dat aan de hand van de resultaten van de eindevaluatie van de pilot ombudsman bij alle universiteiten een ombudsfunctie wordt ingericht. Universiteiten van Nederland en werknemersorganisaties hebben afspraken gemaakt omtrent het invlechten van de universitaire ombudsfunctie op alle veertien universiteiten.
Diversiteit en inclusie
De Nederlandse universiteiten spannen zich in voor een veilige, inclusieve en diverse werk- en leeromgeving waar iedereen gelijk is en gelijke kansen krijgt. In dat kader maken ze gezamenlijk stappen, bijvoorbeeld voor een diverse student- en medewerkerspopulatie.
Vrouwelijke hoogleraren
De Nederlandse wetenschap laat vrouwelijk talent onbenut, vooral in hogere functies. In 2014 werd maar 17,1% van de hoogleraren-fte’s door vrouwen bezet. Hiermee laat Nederland slechts drie EU-landen achter zich (LNVH, 2015). Dat betekent dat andere landen er veel beter in zijn om de talenten van vrouwelijke wetenschappers te benutten dan Nederland. Als het percentage vrouwelijke hoogleraren de komende jaren in het huidige tempo blijft doorgroeien, duurt het nog lang totdat we een gelijke man-vrouw verdeling hebben.
Declaratierichtlijn voor bestuurders
Per 1 januari 2018 geldt voor de 14 bij Universiteiten van Nederland aangesloten universiteiten een declaratierichtlijnen voor hun bestuurders. Deze declaratieregeling is door de voorzitters van de Raden van Toezicht van de universiteiten vastgesteld.
Naleving WNT norm
In het kader van de Wet Normering Topinkomens (WNT) rapporteren alle universiteiten in hun jaarverslag over de bezoldiging van bestuurders en toezichthouders.
Overzicht extern gefinancierde leerstoelen
Universiteiten hebben elk een overzicht van bijzondere leerstoelen en de bijbehorende vestigende instantie en gewone leerstoelen die extern gefinancierd worden. Universiteiten hebben deze gegevens toegevoegd aan hun eigen leerstoelenpagina. Hieronder vindt u links naar de webpagina's per universiteit.
Erkennen en waarderen van wetenschappers
In november 2019 hebben VSNU, NFU, KNAW, NWO en ZonMw het position paper ‘Ruimte voor ieders talent; naar een nieuwe balans in het erkennen en waarderen van wetenschappers’ gepubliceerd, waarin we aangeven hoe we het werk van wetenschappelijke medewerkers breder willen gaan erkennen en waarderen.
Herkomst Personeel
Aan de Nederlandse universiteiten werken in toenemende mate personen met een niet-Nederlandse nationaliteit. in 2024 heeft 32,5% van al het personeel een niet-Nederlandse nationaliteit (gebaseerd op paspoortnationaliteit).
Personeel in dienst van universiteiten
Universiteiten van Nederland (UNL) is de werkgeversorganisatie voor de 14 aangesloten universiteiten. Op 31 december 2024 hebben de Nederlandse universiteiten 72.003 personeelsleden met een totale omvang 62.762 fte in vaste of tijdelijke dienst.
Verhouding vast en tijdelijk personeel
Hoogleraren en universitair hoofddocenten zijn weinig in tijdelijke dienst : in 2022 is het percentage verder gedaald tot respectievelijk 4% en 3% op basis van het aantal personen.
Aandeel vrouwen in de Wetenschap
Het aandeel vrouwen is afgelopen jaren binnen alle functiecategorieën binnen het wetenschappelijk personeel (WP) toegenomen.