Hoe bewaken universiteiten de kwaliteit van hun onderzoek?
Actueel
Contact
De wetenschap helpt ons vooruit. Maar hoe zorgen universiteiten ervoor dat hun wetenschap onafhankelijk, integer en van hoge kwaliteit blijft? De Nederlandse wetenschap kent hiervoor tal van checks and balances. Met het vandaag gepubliceerde ‘Wetenschap met Waarden: kwaliteitszorg rondom universitair onderzoek’ is op één plek te vinden hoe universiteiten, onderzoekers, financiers, de overheid, uitgevers, internationale wetenschappelijke netwerken en maatschappelijke partners samenwerken aan onafhankelijke, integere en kwalitatief hoogwaardige wetenschap. Hiermee biedt UNL een handig overzicht aan beleidsmakers, journalisten en geïnteresseerde burgers over de kwaliteitsbewaking binnen de wetenschap.
Contact
Wetenschappelijke kennis van de Nederlandse universiteiten draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om onderzoek dat betrouwbaar en transparant is uitgevoerd, binnen een degelijk systeem van kwaliteitszorg. Wetenschap met Waarden beschrijft de belangrijkste instrumenten, normen en standaarden die de kwaliteit van de Nederlandse wetenschap borgen. Daaronder vallen onder meer de Nederlandse Gedragscode Wetenschappelijke Integriteit, het Strategy Evaluation Protocol (SEP), de principes van en beleid rond academische vrijheid en Open Science, ethische toetsing bij het gebruik van proefpersonen en –dieren, en transparantie over nevenwerkzaamheden en financiering.
Kwaliteitszorg in de wetenschap is een gedeelde verantwoordelijkheid. Universiteiten toetsen en verbeteren continu hun eigen processen, terwijl onafhankelijke commissies, internationale peers, onderzoeksfinanciers en de overheid onafhankelijke beoordeling en toetsing verzorgen. Deze gezamenlijke aanpak zorgt voor de robuuste kwaliteitsborging die nodig is om Nederland vooruit te helpen.
De publicatie benadrukt dat kwaliteitszorg geen statisch systeem is, maar een continu proces dat meebeweegt met maatschappelijke, technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen. Nieuwe ontwikkelingen zoals kennisveiligheid, AI en digitale soevereiniteit vergen voortdurende aanpassing en vernieuwing van afspraken en procedures. Daarom is Wetenschap met Waarden ook een levend document, dat aangepast wordt aan ontwikkelingen in de kwaliteitszorg.
Om deze kwaliteit te behouden en te versterken, is blijvende gezamenlijke inzet nodig. Het stelsel is niet statisch en kent uitdagingen, en alleen door samen te blijven werken en waar nodig bij te sturen, kunnen we met de tijd meegaan. Dat betekent ruimte geven om gevoelige onderwerpen bespreekbaar te maken, academische vrijheid te waarborgen en het kwaliteitsstelsel verder te versterken.
Met Wetenschap met Waarden biedt UNL een naslagwerk en overkoepelend overzicht van het kwaliteitsstelsel dat de betrouwbaarheid en maatschappelijke relevantie van universitair onderzoek versterkt.
