Vijf noodzakelijke veranderingen voor een Leven Lang Ontwikkelen

De afgelopen jaren is er met het Nationaal Groeifondsprogramma LLO-Katalysator een brede beweging ontstaan om flexibel en toekomstgericht onderwijs voor werkenden mogelijk te maken. Dit heeft geleid tot regionale samenwerkingen, nieuwe leerroutes en flexibele modules. Om deze resultaten te benutten, is het nodig om volgende stappen te zetten.

Universiteiten werken inmiddels, mede op basis van de resultaten van de LLO-katalysator, aan een LLO-opleidingsaanbod dat aansluit bij urgente maatschappelijke vraagstukken en actueel wetenschappelijk onderzoek. De komende tijd zullen ze ook meer gaan samenwerken met andere onderwijsinstellingen, werkgevers, gemeenten en maatschappelijke organisaties, om leerroutes voor professionals te ontwikkelen. Universiteiten kunnen dit niet alleen. Steun van de overheid is essentieel hiervoor. UNL ziet vijf noodzakelijke veranderingen voor een succesvol systeem van LLO:

1. Structurele financiering voor professionals, bijvoorbeeld via vouchers of leerrechten;
2. Basisfinanciering voor ondersteunende diensten van universiteiten, zoals administratie en kwaliteitszorg;
3. LLO als publieke taak, zodat universiteiten ook niet-diplomagericht en contractonderwijs binnen hun publieke taak kunnen aanbieden;
4. Heldere kwaliteitskaders en certificering, zoals microcredentials;
5. Een proportioneel en stimulerend verantwoordingskader dat niet stuurt op risicomijding, maar ruimte geeft aan innovatie, maatwerk en maatschappelijke waarde.

De voorstellen van UNL sluiten goed aan bij het tussenverslag van D66 en CDA. Zij benadrukken dat Nederland sterk moet inzetten op kennis, innovatie en het versterken van de beroepsbevolking en stellen daarom de introductie van leerrechten of een persoonlijk leerbudget voor, zodat mensen zich gedurende hun loopbaan kunnen blijven ontwikkelen. Dit is ook hard nodig. De afgelopen jaren zijn tegemoetkomingen voor scholing, zoals de fiscale scholingsaftrek verdwenen. Hierdoor is de deelname van veel groepen afgenomen, vooral voor mensen zonder financiële steun van hun werkgever. Dat vergroot de urgentie om nu te investeren in een stelsel voor LLO, waarin publieke kennisinstellingen hun maatschappelijke rol kunnen vervullen.

Met deze voorstellen nodigt UNL het nieuwe kabinet, werkgevers, sociale partners en andere onderwijsinstellingen uit om gezamenlijk te bouwen aan een lerend Nederland. Alleen met een integrale, publieke en toegankelijke aanpak kan LLO uitgroeien tot een structurele pijler onder de Nederlandse kenniseconomie. 

Lees hier het position paper Universiteiten voor een lerende samenleving: kennispartner in Leven Lang Ontwikkelen.