Bezuinigingen op universiteiten lopen verder op
Actueel

Contact

Terwijl veel politieke partijen in de verkiezingsprogramma’s kiezen voor investeren in onderwijs en onderzoek, maakt het demissionaire kabinet vandaag bekend extra te bezuinigen op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Naar verwachting zal de extra bezuiniging €25 miljoen bedragen voor de universiteiten. Deze bezuiniging komt boven op de al aangekondigde bezuinigingen die oplopen tot €300 miljoen per jaar. Daarmee zakt de investering in onderzoek en innovatie richting de 2% van ons nationale inkomen, terwijl steeds meer landen wél 3% of meer investeren. Caspar van den Berg, voorzitter Universiteiten van Nederland: “Het is onbegrijpelijk dat dit kabinet blijft bezuinigen op kennis en innovatie terwijl die juist onmisbaar zijn om ons land veilig, weerbaar en gezond te houden. De Raad van State zegt vandaag dat dit fatale gevolgen kan hebben voor het verdienvermogen. We moeten juist nu investeren, anders is de schade aan de wetenschap en ons onderwijs onomkeerbaar.”
Contact

Het afgelopen jaar kreeg het hoger onderwijs al te maken met forse bezuinigingen. Dit leidde ertoe dat bij veel universiteiten reorganisaties en ontslagen zijn aangekondigd, belangrijk onderzoek moet stoppen en opleidingen dreigen te verdwijnen. De verwachting is dat deze zorgelijke ontwikkeling volgend jaar doorzet.
Innovatie onder druk
Onderwijs en onderzoek zijn geen kostenpost. Deze investeringen zorgen ervoor dat we de essentiële innovaties realiseren om uit de stikstofcrisis te komen, om onze zorg betaalbaar te houden en om onze samenleving veilig en weerbaar te houden. Van den Berg: “Zeker in de huidige geopolitieke en economische tijd moeten we ervoor zorgen dat we onze strategische autonomie bewaken. Investeringen in kennis zijn daarvoor onontbeerlijk. Op cruciale gebieden als kwantumtechnologie en halfgeleidertechnieken kunnen we in Nederland vooroplopen, dat kan niet zonder publieke investeringen in universiteiten en hun fundamentele onderzoek.”
Andere landen investeren, Nederland bezuinigt
Het demissionaire kabinet gaf voor de zomer nog aan dat het zich schaart achter de Europees afgesproken norm om drie procent van het bruto binnenlands product in onderzoek en innovatie te investeren. Deze extra bezuinigingen zorgen ervoor dat dit doel nog verder uit zicht raakt. Om wel de vooruitgangsnorm van 3% van het bbp te halen zijn er publieke investeringen van 2,6 miljard euro per jaar nodig. In veel verkiezingsprogramma’s staat de vooruitgangsnorm van 3 procent opgenomen.
Steeds meer taken zonder budget
Dit kabinet verplicht de universiteiten tot veel, zonder daar geld voor vrij te maken. Universiteiten brengen veel innovaties en praktische toepassingen naar de markt en de samenleving, en worden aangespoord om dat nog meer te doen. Maar voor deze valorisatie worden de universiteiten niet bekostigd. Sterker nog, er wordt verder op ze bezuinigd. Dit geldt ook voor het screenen voor kennisveiligheid. Hiervoor krijgen allerlei instanties extra geld, behalve de universiteiten, die de administratieve lasten en de regeldruk aanzienlijk zien stijgen. Van den Berg: “Het is opvallend dat het kabinet zegt de regeldruk te willen verlagen, terwijl er voor de universiteiten juist regels en taken bij komen, zonder financiering.”