Gluren bij de buren: op naar Ierland!
30-10-2017
De VSNU blogt! Door middel van korte verslagen bieden we een inkijkje in de werkzaamheden van de Vereniging van Universiteiten. Deze week het woord aan onze beleidsadviseur Renée van der Ploeg. Zij schrijft over het VSNU-bezoek aan de University of Dublin en de Irish University Association.
Van 19 tot en met 21 oktober verbleef ik met zeven van mijn collega’s in Dublin. Waar we vooraf alleen konden denken aan kabouters, St. Patrick en de grote hongersnood, weten we inmiddels dat het land veel meer te bieden heeft en ook opvallend veel overeenkomsten kent met het Nederlandse universitaire landschap.
‘The B-word’
Dag één: we komen aan in de stromende regen. Maar 
gelukkig staat alles nog overeind na orkaan Ophelia die de maandag voor onze aankomst over het land trok. Zo hard heeft het nog nooit geregend in Dublin als we onze Ierse collega’s mogen geloven! Ons eerste bezoek was aan University of Dublin, beter bekend als Trinity College. Zo mooi als de naam is, was het college ook. Een rondleiding bracht ons langs de kapel van de universiteit en de prachtige dining hall. In onze vrije tijd zijn we zelfs nog even teruggegaan om de prachtige historische bibliotheek te bekijken. We leerden over de slechte financiële en personele situatie van alle Ierse universiteiten: ze komen de crisis langzaam te boven maar de bevroren en ingeleverde lonen staan nog vers op het netvlies. De Brexit wordt hier benaderd als ‘the B-word’, wat wel aangeeft dat de Ieren alweer volgende problemen zien aankomen. Het Verenigd Koninkrijk is de belangrijkste partner van de Ierse universiteiten, zowel op het gebied van uitwisseling van studenten, als op het gebied van onderzoekssamenwerking. We verlaten het college met een gevoel van herkenning: de Britten zijn ook een van de grootste partners van de Nederlandse universiteiten. ‘The B-word’ klinkt dan ook niet zo gek in onze oren.
Een feest van herkenning
Bij onze Ierse counterpart Irish University Association (IUA) herkenden we ons Nederlandse stelsel: klein, veel nationale en internationale samenwerking en de noodzaak van een goed werkend Europees systeem. Bij de Higher Education Authority zagen we hoe een dergelijke autoriteit zou moeten werken: zorg vooral voor aanvullende middelen bij prestatieafspraken. Ten slotte vertrokken we naar University College Dublin net buiten de stad waar we een kijkje namen in de wereld van toegankelijkheid van het universitaire stelsel en volwasseneneducatie.
Zoals gezegd: een feest van herkenning dus bij die Ieren. Was er dan niets om je over te verbazen? Jazeker wel! Zo blijven bijna alle studenten in Ierland thuiswonen omdat de huizenprijzen bizar hoog zijn, wordt je toelating tot een universiteit bepaald aan de hand van hoeveel punten je scoort op basis van één toets, hebben Institutes of Technology lang niet altijd wat met techniek te maken, stromen de lerarenopleidingen over qua aantal aanmeldingen en zijn er hulphonden voor studenten die niet goed in hun vel zitten.
Lessons learned
Terug in het vliegtuig ga ik nog eens rustig na wat ik allemaal geleerd heb. Ik ben zeker verrast, bijvoorbeeld door de volle lerarenopleidingen. Dit is iets waar we hier momenteel alleen maar van kunnen dromen. Ik heb de kracht ervaren van een toegankelijk stelsel dat we in Nederland kennen ten opzichte van een studiekeuze op basis van toetsresultaten. Maar bovenal besef ik weer eens hoe belangrijk (Europese) samenwerking met onze partners in het buitenland is. De Ieren staan (deels) voor dezelfde uitdagingen als waar onze universiteiten voor staan. Samen kunnen we ervoor zorgen dat onze studenten nog steeds in Groot-Brittannië kunnen gaan studeren en dat Britse studenten onze kant op kunnen blijven komen ondanks ‘the B-word’. Samen kunnen we een mooi nieuw Kaderprogramma in elkaar zetten en het Erasmus+ programma voortzetten en versterken. Kortom, samen staan we sterker en bouwen we een sterke wereld waarin we studenten kansen bieden en wetenschappelijke doorbraken voor de toekomst realiseren. In onze Ierse collega’s vinden we daarvoor een goede partner!