Internationale rankings universiteiten
Nederland is een van de weinige landen waarvan vrijwel alle universiteiten in de internationale rankings voorkomen. De meeste rankings leggen de nadruk op onderzoek. Een aantal rankings verwerkt echter ook onderwijsprestaties (bijvoorbeeld de QS Ranking), of zijn gebaseerd op reputatie (bijvoorbeeld bij THE World Reputation Ranking).
Deze pagina geeft een overzicht van de prestaties van Nederlandse universiteiten in bepaalde rankings en van de positie van Nederland in het algemeen. Dit gebeurt aan de hand van de vier wereldwijd meest gebruikte rankings:
• de 'Academic Ranking of World Universities' (ARWU)
• de 'Times Higher Education (THE) World Ranking en Reputation Ranking
• de 'QS World University Rankings'
• de 'Leiden Ranking'; impact en samenwerking
Nederlandse universiteiten behoren tot wereldtop
Nederlandse universiteiten behoren tot de beste twee procent van de wereld1. Als land scoort Nederland om die reden ook goed in rankings.
Deze positionering is uitzonderlijk omdat de inrichting van het Nederlandse hoger onderwijs een aantal aspecten kent dat een hoge notering (top 50) belet. Hoog genoteerde universiteiten laten slechts de beste studenten in beperkte aantallen toe tot hun programma, en verzorgen veelal alleen onderwijs in de masterfase. Ook beschikken zij over omvangrijke financiële middelen. Ter illustratie: het eigen vermogen van bijvoorbeeld Harvard University is ruim acht keer groter dan het budget van alle Nederlandse universiteiten samen.
Nederlandse universiteiten hebben een andere uitgangspositie dan de universiteiten in de absolute top. In tegenstelling tot veel universiteiten uit de top 50, zijn het publieke instellingen die allemaal dezelfde maatschappelijke opdracht uitvoeren en daarvoor op dezelfde gronden worden gefinancierd. Nederlandse universiteiten leiden grote aantallen studenten op, zowel in de bachelor- als de masterfase, en richten zich op een breed spectrum aan onderzoeksonderwerpen.
Gezien de maatschappelijke taak van Nederlandse universiteiten en de behoudende financiering van onderwijs en onderzoek, leveren de universiteiten een excellente prestatie.
Klik op de infographic voor een grotere weergave
Rankings schetsen een beperkt beeld van universiteiten
Een ranking schetst een onvolledig beeld van de werkelijkheid. De kracht van hogeronderwijsinstellingen is, bij uitstek, de onderlinge diversiteit. De valkuil van rankings is dat zij een globaal beeld schetsen waarbij er (te) weinig recht wordt gedaan aan de complexiteit van datgene wat wordt gemeten. Toch kan een externe benchmark een waardevol instrument zijn. Het is echter wel belangrijk om te bedenken dat geen enkele ranking volledig objectief is, maar dat de uiteindelijke ranking het resultaat is van de vele subjectieve keuzes van de makers.
Klik hier voor een blog van CWTS over het verantwoordelijk gebruik van rankings (Engels).
Klik hier voor een factsheet van Rathenau over de mogelijkheden en beperkingen van rankings.
1 Volgens het rapport Global University Rankings and their Impact (2013) van de European Association of Universities zijn er ruim 17,000 universiteiten wereldwijd. Om bij de beste 2% te horen moet een universiteit bij de top 340 horen. Alle Nederlandse universiteiten, met uitzondering van de Open Universiteit, voldoen hieraan.