Aan de slag met werkdruk
19-10-2017
De VSNU blogt! Door middel van korte verslagen bieden we een inkijkje in de werkzaamheden van de Vereniging van Universiteiten. Deze week het woord aan onze domeinleider Human Resources Bregje Mollee. Zij schrijft over het aanpakken van de werkdruk bij wetenschappelijk personeel.
Van wetenschappelijke professionals wordt veel gevraagd. Voldoen aan de hoge verwachtingen en eisen brengt werkdruk met zich mee. Naast de gemaakte cao-afspraken, staat het onderwerp werkdruk ook bij SoFoKleS al enige tijd op de agenda. Dit heeft geresulteerd in twee interessante onderzoeksrapporten waarin de werkdruk bij wetenschappelijk personeel in kaart is gebracht en is verrijkt met de uitkomsten van medewerkertevredenheidsonderzoeken.
Oplossingsrichtingen voor werkdruk
Ik vind het ontzettend belangrijk dat we, nu het beeld rond werkdruk scherper is, aan de slag gaan. Universiteiten zijn hier al druk mee bezig in de eigen actieplannen rond werkdruk. Dit doen we onder meer door handvaten te bieden aan de individuele medewerker, bijvoorbeeld in de workshop ‘Controlling work pressure: recognising the early signals’ die SoFoKleS onlangs gaf op de PhD Day in Groningen. We pakken we ook het breder aan, bijvoorbeeld door middel van de stakeholdersbijeenkomst op 6 oktober over het verkennen van oplossingsrichtingen voor werkdruk.
Stakeholdersbijeenkomst
De stakeholdersbijeenkomst werd door een grote groep genodigden bezocht. Mij viel het enthousiasme van de deelnemers op om met dit onderwerp aan de slag te gaan. Prof. dr. Wilmar Schaufeli (hoogleraar Arbeids- en organisatiepsychologie Universiteit Utrecht en KU Leuven) gaf een interessante presentatie over het wetenschappelijk kader van werkdruk en bevlogenheid. Dat deed hij onder andere door stressbronnen tegenover energiebronnen te zetten, waarbij tevens een inschatting werd gemaakt waar universiteiten, leidinggevenden en medewerkers winst kunnen boeken. Om een voorbeeld te geven, Schaufeli zette uiteen dat er vier energiebronnen zijn: werk, organisatie, sociaal vlak en groei. Elke energiebron kent een verdere concretisering.
De energiebron ‘werk’ bijvoorbeeld wordt onderverdeeld in autonomie, person-job fit, afwisseling, gebruik van vaardigheden en inspraak. Daarbij gaf de spreker aan dat ten aanzien van autonomie en inspraak verbeteringen kunnen plaatsvinden binnen universiteiten teneinde de werkdruk te verlagen. Schaufeli stelt daarnaast dat organisaties in het algemeen dienstbaar moeten zijn aan de ontwikkeling van mensen. De energiebron groei wordt onderverdeeld in prestatiefeedback, loopbaanmogelijkheden en leer- en ontwikkelingsmogelijkheden. Alhoewel Schaufeli stelt dat er binnen universiteiten voldoende leer- en ontwikkelingsmogelijkheden zijn, kan er ten aanzien van prestatiefeedback en loopbaanmogelijkheden nog een verbeterslag gemaakt worden. SoFoKleS brengt de resultaten van de stakeholdersbijeenkomst samen in een inspiratiedocument.
Resultaten en vervolg
Sociale partners hebben in de cao opgenomen dat elke universiteit vóór eind 2017 een werkplan over werkdruk opstelt in samenspraak met het lokaal overleg. Bij de interventies gericht op werkdruk is het van belang dat hierbij optimaal rekening wordt gehouden met relevante lokale omstandigheden. Universiteiten zijn nu bezig om die werkplannen vorm te geven. De stakeholdersbijeenkomst, de SoFoKleS rapporten, de cao-afspraken, allemaal ingrediënten waarmee universiteiten in overleg met hun medezeggenschap aan de slag gaan om werkdruk binnen de universiteit terug te brengen. Het is nu vooral een kwestie van doen!