Voor u ligt het derde e-zine over open access. Dit e-zine brengen we uit aan het begin van een belangrijk jaar vol nieuwe onderhandelingen, onder andere met Elsevier. De aanleiding voor de derde editie is de presentatie van onze roadmap open access 2018 - 2020. De inzet van de Vereniging van Universiteiten (VSNU) is, samen met NWO/ZonMw en de KNAW, de komende periode gericht op het meenemen van alle onderzoekdisciplines en alle soorten publicaties naar 100% open access. Het ontwikkelen van onze eigen “rules of engagement” waar alle dienstverlenende partijen
aan moeten voldoen, zal hierbij van grote toegevoegde waarde zijn.
Voor beide onderwerpen zorgt de VSNU voor afstemming met partners
in binnen- en buitenland. Met deze inspanningen zetten we een koers voort die ons tot nu toe al veel moois heeft opgeleverd.

 

Uit de cijfers blijkt dat Nederland de afgelopen tijd al goede open access-resultaten heeft neergezet, met een percentage van bijna 42% van de peer-reviewed artikelen van de Nederlandse universiteiten in 2016. Internationaal gezien is dit een goed resultaat, maar het is belangrijk dat nog veel meer publiek gefinancierde onderzoeken vrij beschikbaar komen. Voor wetenschappers wereldwijd zodat ze sneller elkaars resultaten kunnen vinden en gebruiken. Voor het bedrijfsleven om de innovatieve capaciteit te verhogen. En voor iedere geïnteresseerde, zoals de leraar,
de patiënt of de ingenieur die kennis wil nemen van de laatste wetenschappelijke publicaties.

 

Het bereiken van 100% open access per 2020 is de ambitie in het Nationaal Plan Open Science waarvoor de VSNU zich vol overtuiging inzet. Het Regeerakkoord ‘’Vertrouwen in de toekomst’’ (oktober 2017) onderstreept dit met de afspraak ‘’Open science en open access worden de norm in wetenschappelijk onderzoek’’. Naast open access, wil Nederland ervoor zorgen dat onderzoeksdata beter kunnen worden hergebruikt en dat wetenschappers adequaat worden gewaardeerd en erkend voor hun bijdrage aan het open onderzoeksproces. Ook dit zijn onderwerpen waar de VSNU een belangrijke rol in speelt.

 

Ik ben ervan overtuigd dat we een verschil kunnen blijven maken en Nederland haar trekkersrol blijft spelen. Nederland staat voor ongeveer 3% van de wereldwijde wetenschappelijke tijdschriftpublicaties; dat klinkt bescheiden, maar het is een hoog percentage als je kijkt naar onze hoeveelheid onderzoekers. Nederlands onderzoek behoort tot de internationale top. Met onze 14 universiteiten staan we op één lijn in de onderhande-lingen met de grote uitgevers, waarbij kostenbeheersing en een verdere groei in open access essentieel blijft. Onze organisatie van de onderhandelingen is toonaangevend voor buitenlandse universiteiten, en wij gaan met open vizier verder op de weg naar 100% open access. Zo zorgen we ervoor dat de waardevolle kennis uit onze universiteiten een positieve impact heeft op de hele samenleving.

 

Pieter Duisenberg

Voorzitter Vereniging van Universiteiten

 

 

Voorgaande open access e-zines: Meer impact met open access en Nederland gidsland naar open access.

Voorwoord

Met open vizier vooruit