UNL pleit voor ambitieus Europees onderzoeks- en innovatieprogramma

Waarom deze programma’s ertoe doen 

Horizon Europe financiert innovatief onderzoek binnen de EU, en versterkt zo de positie van Nederland en Europa in het mondiale kennisklimaat. Nederlandse onderzoekers presteren sterk: ons land ontvangt meer financiering uit het programma dan het afdraagt aan de EU, terwijl elke geïnvesteerde euro tot wel €11 aan economische groei oplevert. Voorbeelden van Nederlandse deelname aan diverse succesvolle Horizon projecten zijn hier te vinden.  

Het European Competitiveness Fund (ECF) is bedoeld om de Europese concurrentiekracht structureel te versterken. Dat is essentieel om Europa’s positie als wereldspeler te behouden en minder afhankelijk te worden van andere economische blokken. 

Waar UNL op inzet 

Horizon Europe 2028-2034 (KP10) 

UNL verwelkomt dat de Commissie een opvolging voor Horizon Europe voorstelt met een omvangrijk budget, maar ziet dat de voorgestelde middelen, gecorrigeerd voor inflatie, onvoldoende zijn om de ambities waar te maken. UNL pleit daarom voor een budget van minimaal € 200 miljard, zoals ook wordt aanbevolen door Mario Draghi. 

Verder stelt UNL dat het programma zelfstandig moet blijven: onafhankelijk van politieke belangen, zonder middelen weg te leiden naar andere beleidsprioriteiten dan onderzoek en innovatie. De focus op excellent en impactvol onderzoek, waaronder binnen de sociale en geesteswetenschappen, moet behouden blijven. 

De kracht van Europees onderzoek ligt bij de wetenschappers zelf. Hun kennis en creativiteit zorgen voor vernieuwing die de samenleving vooruithelpt. Horizon moet daarom ruimte blijven bieden voor hun inbreng bij de vormgeving van onderzoeksprogramma’s, binnen een primair civiel kader met duidelijke waarborgen voor mogelijk dual-use-onderzoek. 

In het Position Paper Horizon Europe and Beyond, bijgewerkt in 2024, heeft UNL samen met de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra uitgebreider aangestipt wat de Nederlandse kennissector verwacht van een nieuw Europees financieringsprogramma voor onderzoek.  

European Competitiveness Fund (ECF) 

UNL onderschrijft het streven naar versterking van de Europese concurrentiekracht en benadrukt dat sociaalwetenschappelijk onderzoek en nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek essentieel zijn: technologische vooruitgang werkt alleen als de sociale en organisatorische context meegroeit en als we inzicht hebben in fundamentele wetenschappelijke vraagstukken.  

Het ontwerp van het ECF moet bovendien transparant zijn, waarbij kennisinstellingen samen met de Europese Commissie en lidstaten een duidelijke rol krijgen in de verdere uitwerking. 

Wat betekent dit voor Nederland 

Met de juiste investeringen uit Horizon en het ECF kan Nederland zijn sterke positie in Europa behouden: de Nederlandse universiteiten scoren internationaal hoog in Europese programma’s en profiteren van een sterk Europees onderzoeks- en innovatieklimaat. Juist daarom is het cruciaal dat de randvoorwaarden voor de Nederlandse kennissector goed op orde zijn. 

Onze volledige reactie staat hier en op de website van de Europese Commissie.